Recensievergelijking
Het Gouden Ei
Tim Krabbé
Druk 31, 2009, Prometheus Amsterdam
Eerste druk 1984
98 bladzijden
Genre: avonturenroman
Samenvatting Het Gouden Ei
Rex Hofman en Saskia Ehlvest zijn op weg naar hun vakantiebestemming aan de Middellandse Zee. Op den duur stopt Rex bij een TOTAL- benzinestation aan de Autoroute om te tanken. Ondertussen haalt Saskia wat blikjes drinken op. Rex maakt een foto. Hij denkt terug aan 3 jaar geleden. Toen, tijdens hun eerste vakantie, was de benzine op geweest en had Saskia drie uur lang in de auto moeten blijven. Saskia was vreselijk in paniek geweest en het voorval had haar laten denken aan haar droom waarin ze zat opgesloten in een gouden ei die door de ruimte zweefde.
Rex wacht nog steeds op haar. Na een tijdje wordt Rex ongerust omdat zijn vriendin nog steeds niet terug is gekomen en hij gaat haar zoeken in de service-winkel. Niemand heeft helaas een glimp opgevangen van Saskia. Saskia is spoorloos verdwenen...
Raymond Lemorne was altijd al een vreemd figuur geweest. Toen hij 16 jaar oud was sprong hij eens van een flatgebouw af. Gewoon om te voelen of hij de mogelijkheid had om te springen.
Eenentwintig jaar later kwam er een dergelijk idee in hem op. Hij was leraar scheikunde, gelukkig getrouwd en hij had twee dochters. Op een dag redde hij per toeval een klein meisje van de verdrinkingsdood. Na deze heldhaftige actie vraagt Raymond zich af of hij ook in staat is om een misdaad te plegen. Hij besluit te beginnen met de voorbereidingen van de, in zijn ogen, perfecte misdaad. Eerst verbouwt hij zijn vakantiehuisje, om het voor hem nog onbekende slachtoffer in op te sluiten. Ook fabriceert hij een pot chloroform en koopt een pistool en een oud matras. Nu begint hij met het echte werk; het repeteren en voorbereiden van de moord zelf. Eerst proeft hij nog iets van het begrip ‘moord'; hij schiet twee kampeerders dood die op zijn grasveldje waren gaan staan.
Lemorne's plan: bij een tankstation langs de Autoroute zal hij, met zijn ene arm in een mitella, aan een buitenlandse vrouw vragen of zij hem wil helpen bij het aankoppelen van zijn aanhangwagentje. Vervolgens maakt hij haar bewusteloos m.b.v. het chloroform. Hij repeteert het een paar keer en wanneer hij klaar is om het te proberen, heeft hij geluk. Saskia, het perfecte slachtoffer, spreekt hem aan omdat ze is geïnteresseerd in de sleutelhanger met een R, die hij bij zich draagt. Saskia is verloren.
Acht jaar na de verdwijning van Saskia vraagt Rex tijdens een vakantie in Italië zijn huidige vriendin Lieneke ten huwelijk. De doorslag gaf een badmintonwedstrijd die ze toen hadden gewonnen. De verdwenen Saskia blijft echter een beletsel voor zowel Rex als Lieneke. ‘s Nacht heeft Rex een beangstigende nachtmerrie over het gouden ei. Evenals Saskia destijds had...
Na de vakantie met Lieneke in Italië begint Rex een zoektocht naar Saskia. Op de advertenties die hij in Franse kranten laat plaatsen, komen weinig waardevolle reacties. Op 1 reactie na: Raymond Lemorne komt naar Amsterdam om Rex aan te bieden al zijn vragen te beantwoorden op voorwaarde dat hij ondergaat wat Saskia ook heeft ondergaan. Rex herkent Lemorne als de man met de mitella die hij destijds bij het TOTAL-benzinestation had gezien en stemt toe. Hij weet dat hij daarmee zijn doodvonnis tekent.
Rex en Raymond Lemorne rijden naar het TOTAL- benzinestation. Hier moet Rex koffie met een slaapmiddel drinken. Rex doezelt langzaam in een diepe slaap, terwijl Lemorne vertelt wat er destijds met Saskia is gebeurd. Toen Rex wakker werd, lag hij op een matras in een doodskist.
Lieneke zoekt Rex, maar moet concluderen dat hij spoorloos verdwenen is. Noch van Rex noch van Saskia is ooit nog iets vernomen.
Rex wacht nog steeds op haar. Na een tijdje wordt Rex ongerust omdat zijn vriendin nog steeds niet terug is gekomen en hij gaat haar zoeken in de service-winkel. Niemand heeft helaas een glimp opgevangen van Saskia. Saskia is spoorloos verdwenen...
Raymond Lemorne was altijd al een vreemd figuur geweest. Toen hij 16 jaar oud was sprong hij eens van een flatgebouw af. Gewoon om te voelen of hij de mogelijkheid had om te springen.
Eenentwintig jaar later kwam er een dergelijk idee in hem op. Hij was leraar scheikunde, gelukkig getrouwd en hij had twee dochters. Op een dag redde hij per toeval een klein meisje van de verdrinkingsdood. Na deze heldhaftige actie vraagt Raymond zich af of hij ook in staat is om een misdaad te plegen. Hij besluit te beginnen met de voorbereidingen van de, in zijn ogen, perfecte misdaad. Eerst verbouwt hij zijn vakantiehuisje, om het voor hem nog onbekende slachtoffer in op te sluiten. Ook fabriceert hij een pot chloroform en koopt een pistool en een oud matras. Nu begint hij met het echte werk; het repeteren en voorbereiden van de moord zelf. Eerst proeft hij nog iets van het begrip ‘moord'; hij schiet twee kampeerders dood die op zijn grasveldje waren gaan staan.
Lemorne's plan: bij een tankstation langs de Autoroute zal hij, met zijn ene arm in een mitella, aan een buitenlandse vrouw vragen of zij hem wil helpen bij het aankoppelen van zijn aanhangwagentje. Vervolgens maakt hij haar bewusteloos m.b.v. het chloroform. Hij repeteert het een paar keer en wanneer hij klaar is om het te proberen, heeft hij geluk. Saskia, het perfecte slachtoffer, spreekt hem aan omdat ze is geïnteresseerd in de sleutelhanger met een R, die hij bij zich draagt. Saskia is verloren.
Acht jaar na de verdwijning van Saskia vraagt Rex tijdens een vakantie in Italië zijn huidige vriendin Lieneke ten huwelijk. De doorslag gaf een badmintonwedstrijd die ze toen hadden gewonnen. De verdwenen Saskia blijft echter een beletsel voor zowel Rex als Lieneke. ‘s Nacht heeft Rex een beangstigende nachtmerrie over het gouden ei. Evenals Saskia destijds had...
Na de vakantie met Lieneke in Italië begint Rex een zoektocht naar Saskia. Op de advertenties die hij in Franse kranten laat plaatsen, komen weinig waardevolle reacties. Op 1 reactie na: Raymond Lemorne komt naar Amsterdam om Rex aan te bieden al zijn vragen te beantwoorden op voorwaarde dat hij ondergaat wat Saskia ook heeft ondergaan. Rex herkent Lemorne als de man met de mitella die hij destijds bij het TOTAL-benzinestation had gezien en stemt toe. Hij weet dat hij daarmee zijn doodvonnis tekent.
Rex en Raymond Lemorne rijden naar het TOTAL- benzinestation. Hier moet Rex koffie met een slaapmiddel drinken. Rex doezelt langzaam in een diepe slaap, terwijl Lemorne vertelt wat er destijds met Saskia is gebeurd. Toen Rex wakker werd, lag hij op een matras in een doodskist.
Lieneke zoekt Rex, maar moet concluderen dat hij spoorloos verdwenen is. Noch van Rex noch van Saskia is ooit nog iets vernomen.
Recensie I
http://jeroen.practisol.nl/2010/06/recensie-het-gouden-ei/
Het boek begint vrij standaard. Twee verliefde mensen, Rex en Saskia gaan op vakantie naar het zonnige zuiden. Ze gaan opweg naar een hotel in Nuits St. Georges, waar hun hotel is. Zoals in de meeste boeken die ik tot nu toe gelezen heb beginnen aan het begin van het boek de metaforen al. “Gelijkmatig als ruimteschepen bewogen de cabines vol toeristen zich over de lange brede weg naar het zuiden.” Deze metafoor is overduidelijk bedoelt om de horden auto’s aan te geven, maar creeërt wel een sfeertje in het boek, je leert de hoofdpersoon meteen herkennen en je voelt de situatie.
Het boek bouwt vanaf het begin al wel een bepaalde spanning op die je naar de volgende bladzijde trekt. Rex en Saskia stoppen bij een tankstation om te rusten en een drankje te halen. Saskia gaat de drankjes halen, maar blijft verdacht lang weg. Net zoals een nerveus persoon gaat de hoofdpersoon alles wat hij in zijn omgeving ziet omschrijven. De bomen, de auto’s, alles wordt bekeken om te zien of het verdacht kan zijn. Vol spanning lees je mee en voel je werkelijk wat de hoofdpersoon voelt.
In de hierboven beschreven passage doet Krabbé trouwens precies wat een boek moet doen: mensen zo goed mogelijk beschrijven. Dat is hier heel goed gelukt. Rex gaat mensen ondervragen precies zoals dat in het echt zou gebeuren. Eerst precies de route volgen die Saskia gelopen zou hebben. Het is allemaal heel gedetailleerd. Die details trekken mij in het verhaal, in ieder geval dit deel van het verhaal.
Het deel dat erna komt speelt zich enkele jaren later af, waar hij met een andere vriendin op een camping in Zuid-Frankrijk staat. Ze hebben Franse vrienden ontmoet. Hier boeien de details me niet zoveel. Waar het eerst ging over hoe Saskia ontvoerd had kunnen zijn, gaat het nu over het effect dat Lieneke, de andere vriendin, aan het badmintonshuttletje geeft in een vriendschappelijk wedstijdje. Ik vind dit niet zo heel interessant om te lezen, ik vraag me af of er mensen zijn die heel erg om dát soort details geven.
Op een raar moment, in hoofdstuk 3, springt het verhaal ineens naar de kant van de ontvoerder. Aan het begin wist ik dit niet, ik had dan ook wat hulp nodig om te ontdekken dat het nu over een andere persoon ging. Deze kant is daarentegen wel interessant om te lezen, om te lezen hoe alles is gegaan, achter je eigen rug om. En ik gebruik hier je eigen rug om nog maar eens duidelijk te maken hoe je meeleeft in de hoofdpersoon.
Het einde van het boek is dermate schokkend dat ik het eerst zelf niet kon geloven. De moordenaar biedt Rex aan om te voelen wat Saskia ook voelde. Hij gaat akkoord. Hij drinkt wat slaapmiddel. Een tijd later word hij wakker. Tussen zes plankjes, precies zoals Saskia. Een vreemd einde, de conclusie van een onopgelost raadsel. Nadien heeft niemand Rex en Saskia ooit nog gezien. Ze waren compleet van de aardbodem verdwenen.
Kort samengevat vind ik dat je het boek een ‘snack’ kunt noemen. Het is een kort boekje waar je je heerlijk in kunt inleven. Het verhaal springt soms van de hak op de tak, vooral bij hoofdstukwisselingen, waar een onbekend aantal jaren worden overgeslagen, maar als je de rode draad dan weer terug hebt, leest het verhaal heerlijk verder. Om deze reden kan ik het boek aanraden, als lekker kort boekje om even te lezen, of als kort tussendoortje voor de mensen die dikke pillen gewend zijn. Gewoon een goed, compact verhaaltje.
Recensie II
http://www.scholieren.com/boekverslagen/28440
Tim Krabbé, thans 41 jaar, bracht het als schaker tamelijk ver (over schaken publiceerde hij 'Nieuwe Schaakcuriosa'), hij bracht het als wielrenner tamelijk ver (over wielrennen publiceerde hij de roman 'De renner') en hij schrijft al sedert 1967 romans en verhalen die soms sterk opvallen. Na een drietal niet zo belangrijke romans kwam hij bijvoorbeeld in 1978 met de verhalenbundel 'De stad in het midden' die terecht de aandacht trok. In datzelfde jaar volgde nog 'De renner' dat de weerslag is van een in juni 1977 gereden klimkoers in Zuid-Frankrijk waarbij Krabbé als tweede eindigde. Het leek er op of Krabbé als schrijver toen door zou breken, maar het werd weer betrekkelijk stil om hem heen.
Voor dit voorjaar was een bundel met wielerverhalen aangekondigd, een bundeling van een aantal van Krabbé's wielercolumns uit NRC/Handelsblad, aangevuld met een paar verhalen. Voorts verscheen al 'Het gouden ei', een novelle over een misdaad, een gruwelijke moord, gepleegd op een jonge vrouw, waarmee Krabbé teruggrijpt qua thema op zijn eerste roman uit 1967: 'De werkelijke moord op Kitty Duisenberg'. Met 'Het gouden ei' heeft Krabbé nogal hoog gegrepen. De opzet, de 'vondst', is zeer boeiend, maar de uitwerking bevat onhandigheden en weinig terzake doende uitweidingen die maken dat men het boekje, hoe beklemmend en luguber het hier en daar ook is, toch ietwat teleurgesteld uit handen legt.
Het eerste thema: het verdwijnen van Saskia, zoals dat in het eerste hoofdstuk verteld wordt, is het meest verrassende, juist door de onverklaarbaarheid van het gebeuren. Twee mensen, Saskia, half de twintig, en haar acht jaar oudere vriend Rex zijn per auto op weg naar hun vakantiebestemming in Zuid-Frankrijk. Ze kennen elkaar al lang, zijn nu moe, hebben ook een beetje gekibbeld, maar het weer goed gemaakt. Het loopt tegen de avond en bij een benzinestation ontspannen ze even. Saskia, die niet graag chauffeert, heeft beloofd dat ze van dit ogenblik af rijden zal. Ze heeft de autosleuteltjes al gepakt. Terwijl ze naar het toilet is maakt Rex voor de grap een foto van het tankstation, met de bedoeling daar later in hun album bij te schrijven: 'Total-tankstation met daarin Saskia, enkele minuten voordat zij voor het eerst op de Autoroute zal chaufferen'. Saskia zou ook nog een paar blikjes drinken meebrengen. Rex denkt nu vertederd aan haar. Aan gemene streken die hij met haar heeft uitgehaald, aan plagerijen waarbij hij haar een beetje beloog of bedroog. En aan Saskia's nachtmerrie als kind, die ze hem verteld had: 'dat ze opgesloten zat in een gouden ei dat door het heelal vloog. Alles was zwart, er waren niet eens sterren, ze zou er altijd in moeten zitten, en ze kon niet doodgaan. Er was maar één hoop. Er vloog nog zo'n gouden ei door de ruimte, als ze tegen elkaar botsten zouden ze allebei vernietigd zijn, dan was het afgelopen. Maar het heelal was zo groot!' (14)
Hij besloot haar niet meer zo te plagen. Saskia blijft wonderlijk lang weg. Met precisie tekent Krabbé de reacties van Rex. Eerst denkt hij: Ze zal zich wat staan op te tutten om mooi te zijn als ze chauffeert en ze rekt het omdat ze er tegenop ziet. Maar na een kwartiertje raakt hij wat gealarmeerd. Hij gaat eens poolshoogte nemen in het servicegebouw, de winkel daar, kijkt zelfs vluchtig in het damestoilet: geen Saskia voor de spiegel. Terug naar de auto. Na een half uur is Rex' paniek compleet.
"Een prins in een witte Rolls Royce? Een krankzinnige impuls, en zoeff, weg, hem voorbij, een totaal nieuw leven tegemoet? 'Ik ben een beetje wispel', ze had het vaak genoeg gezegd -- ze kòn in een flits beseft hebben dat het met hem niet volmaakt was en nooit zou worden. Maar hem zó achterlaten? Ondenkbaar" (18/19).
Rex doet alles wat je in zo'n geval doet. Hij klampt mensen aan, sommigen hebben haar gezien, dingen kloppen, andere niet. De politie wil er pas werk van maken als ze de volgende morgen nog niet terecht is. De avond valt, en Rex overweegt nuchter: "Ze was in een auto gesleurd of gelokt en ontvoerd. Ze zag er sexy uit, maar niet rijk. Misschien had de dader zelfs gezien dat ze bij Rex' oude auto hoorde, het moest dus om verkrachting begonnen zijn. Dan werd ze nu verkracht. En daarna? Ze kon vermoord worden. Dan werd haar lijk vroeger of later gevonden. Maar ze zou niet zo stom zijn zich te verzetten. De kans was groot dat ze ergens op een afgelegen plek werd achtergelaten, dan zou ze na verloop van tijd het hotel weten te bereiken. Al met al was dat het meest waarschijnlijk. Het was niet eens gezegd dat de vakantie reddeloos was" (23/24).
Hij denkt toch ook aan haar nachtmerrie over het Gouden Ei, wil haar lot delen, haar redden.
Saskia blijft spoorloos, de jaren verstrijken. Zoals gezegd: deze opzet van het verhaal boeit door de simpele, realistische verteltrant. De ontreddering van Rex die op onverklaarbare wijze zijn vriendin verliest grijpt ook de lezer.
Het tweede hoofdstuk zorgt dan voor een anticlimax door te veel overbodig bijwerk. We zijn acht jaar verder en in een vakantieoord in Italië. Rex heeft een nieuwe vriendin, Lieneke, met wie hij besluit te trouwen. Saskia's schim staat echter tussen hen in, haar nachtmerries zijn op hem overgeslagen.
Het derde hoofdstuk is weer zeer beklemmend. We maken kennis met Raymond Lemorne, een leraar scheikunde en een gevaarlijke gek. Met groot inlevingsvermogen tekent Krabbé de aanvallen van gekte van deze man. Hij bezit een vervallen buitenhuisje niet ver van het bewuste tankstation en hij is het geweest die na lang oefenen en veel mislukkingen erin geslaagd is Saskia te overmeesteren en te doen verdwijnen. Ik verklap het geheim niet: zijn handelswijze is primitief-geraffineerd en leidt tot een perfecte misdaad. Hij heeft er al meer op zijn geweten.
In het laatste hoofdstuk blijkt Rex nogmaals, na acht jaar, een grote advertentiecampagne op touw te hebben gezet om Saskia op te sporen. Ook dit hoofdstuk bevat te veel bijzaken, maar de gruwelijk-onheilspellende lijn wordt weer opgevat wanneer (op nogal onwaarschijnlijke manier overigens) de moordenaar van Saskia in Amsterdam verschijnt en hem aanspreekt. Raymond Lemorne wil het raadsel van haar verdwijnen alleen ontsluieren als Rex er in toestemt hetzelfde lot te ondergaan als Saskia -- hij weet dat ze dood is en dat het dus ook zijn dood betekenen zal. Hij denkt aan het Gouden Ei en stemt toe. Ze rijden in Lemornes auto naar het benzinestation van weleer.
Dat Rex' dood zó gruwelijk zal blijken is wel voor iedere lezer een schok. 'Het Gouden Ei' zit echter te onbeholpen in elkaar om echt geslaagd te heten. Lezenswaard is het zeker.
Mijn eigen mening
Als we kijken naar de recensies die hierboven staan, is te zien dat de eerste recensie zeer positief is. De tweede recensie is negatief. Ik vond het boek zelf een prachtig boek. Daarom ben ik het eens met de eerste recensie.
Ik ben het ongeveer met alles eens wat er in de recensie I staat. Er staat bijvoorbeeld dat het begin standaard is, dat er langzaamaan spanning wordt opgebouwd, dat Tim Krabbé de personages goed beschrijft enz. Met al deze zaken ben ik het eens.
Als we dan kijken naar de tweede recensie staan er wel wat positieve dingen in maar het is grotendeels negatief.
In de tweede recensie staat bijvoorbeeld: De werkelijke moord op Kitty Duisenberg'. Met 'Het gouden ei' heeft Krabbé nogal hoog gegrepen. De opzet, de 'vondst', is zeer boeiend, maar de uitwerking bevat onhandigheden en weinig terzake doende uitweidingen die maken dat men het boekje, hoe beklemmend en luguber het hier en daar ook is, toch ietwat teleurgesteld uit handen legt. Hier staat bijvoorbeeld dat hij het een zeer boeiend boek vind, maar dat het niet goed is uitgewerkt, dus hij zegt er wel iets positiefs van, maar het is grotendeels negatief.
Ik vind dat het boek heel mooi is geschreven en het onderwerp is ook zeer boeiend.
Dus kies ik voor de eerste recensie.
PS: Ik kon geen negatieve recensie vinden, daarom heb ik het uit een ander verslag van iemand anders gehaald, maar ik heb de link erbij gezet.
Gymnasium Camphusianum
Klas 4
Geen opmerkingen:
Een reactie posten